De schijf van Nebra
Het affiche en het programmaboekje voor het Kerstconcert van Toonkunstkoor Hilversum zijn gemaakt door Nico Verbeek en hij heeft ze verrijkt met een afbeelding van de Schijf van Nebra: een zeer waardevolle schijf uit de Bronstijd.
Een wetenschapper uit Hamburg identificeerde de schijf als een van de eerste astronomische klokken ter wereld. De 3.600 jaar oude hemelschijf van Nebra, die opdook toen Duitse grafrovers hem op de internationale markt trachtten te verzilveren, toont aan dat de mensen in de Bronstijd een verfijnd besef en betekenis van tijd hadden.
De bronzen schijf heeft een diameter van ongeveer 32 centimeter, heeft een blauwgroen patina en is ingelegd met een gouden zon, maan en 32 sterren. De rovers vonden de schijf in 1999 naast een stapel bronzen zwaarden en assen op een afgelegen voorhistorische site op een heuvel diep in een bos op 180 kilometer te zuidwesten van Berlijn.
De nederzetting van Nebra bevindt zich dicht bij het oudste observatorium van Europa in Goseck. De plaats zou in de Bronstijd een diepzinnige spirituele betekenis gehad hebben. Vanaf de heuvel is het mogelijk om de zonsopgang van iedere equinox te zien achter Brocken, de hoogste bergpiek van het Harz middelgebergte. In de nabijgelegen bossen zijn circa duizend grafheuvels die als laatste rustplaats voor prinsen en krijgers gebruikt werden.
Ralph Hansen, een astronoom uit Hamburg, ontdekte dat de schijf een poging was om de zon- en maankalenders met elkaar te coördineren. Hij gaat er van uit dat het een hoogst nauwkeurige tijdmeter is die de mens uit de Bronstijd vertelde wanneer hij moest zaaien en planten en wanneer hij moest oogsten.
Hoe zouden de herders in het veld en de wijzen uit het Oosten naar de nachtelijke hemel hebben gekeken?